rozliczenia konkubentów

Rozliczenia finansowe byłych partnerów

Chociaż polskie prawo nie reguluje w sposób szczególny kwestii rozliczeń między konkubentami, to spory w tym zakresie coraz częściej rozstrzygane są przez sądy. W dniu 19 grudnia 2019 roku Sąd Najwyższy (IV CSK 496/18) ponownie zajął się tą kwestią rozpoznając kilkuletni spór byłych partnerów w zakresie wzajemnych rozliczeń.

Były partner domagał się zapłaty kwoty 138 tys. zł, które jak twierdził stanowiły pożyczkę. Pozwana twierdziła jednak, że strony były narzeczonymi i w związku z tym obdarowywały się nawzajem, a dodatkowo partner wspierał materialnie jej córkę. Ostatecznie powód zażądał kwoty 127.921,60 zł, a Sąd Okręgowy w Bydgoszczy przyznał mu rację i zasądził całą dochodzoną kwotę. Sąd wskazał m.in., że z korespondencji między byłymi partnerami wynikało, że środki te stanowiły pożyczkę, a nie darowiznę. Kobieta nie zgodziła się z wyrokiem, a Sąd Apelacyjny w Gdańsku zmienił wyrok w części, uznając, że mężczyzna nie udowodnił udzielenia pożyczki w pełnej kwocie. Mężczyzna nadal upierał się przy swoim stanowisku. Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w części oddalającej powództwo i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Jak pokazuje powyższy przykład rozliczenia między byłymi partnerami bywają trudne i długotrwałe. Powyższy wyrok nie jest wyjątkiem, ponieważ finansami byłych partnerów przyjrzał się również Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. akt V ACa 442/17). W wyroku Sąd przyjął, że do rozliczeń majątkowych konkubentów zastosowanie mają przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, a zatem bezpodstawnie wzbogacony może domagać się wydania korzyści w naturze. Zwrotu jej wartości może dochodzić tylko wówczas, gdy wydanie korzyści w naturze nie jest możliwe. Ani uprawniony nie może skutecznie żądać, ani zobowiązany – zwolnić się z obowiązku zwrotu korzyści przez zapłatę równoważnej kwoty pieniężnej.

Jeżeli pozostajesz w nieformalnym związku i wspólnie z partnerem planujecie decyzje finansowe, które mają wpływ na Wasze majątki, to pamiętaj, żeby odpowiednio się zabezpieczyć. W szczególności warto dokumentować poszczególne decyzje. Warto jasno określić w szczególności czy mamy do czynienia z darowizną czy z pożyczką.

alimenty

Jak uzyskać wysokie alimenty?

To czy uda Ci się uzyskać korzystne rozstrzygnięcie w sprawie o alimenty, zależy w dużej mierze od Ciebie. Podstawa to przygotowanie się do sprawy, czyli zgromadzenie dokumentów. W tym wpisie wyjaśnię, o czym należy pamiętać przed złożeniem pozwu o alimenty.

Po pierwsze i najważniejsze – faktury. Kupując odzież czy zabawki dla dziecka pamiętaj, żeby przy kasie poprosić o imienną fakturę VAT. Samo przedłożenie do Sądu paragonów może być niewystarczające, ponieważ na ich podstawie nie da się zweryfikować czy faktycznie poniosłeś/aś wskazane na nim koszty.

Również koszty utrzymania mieszkania możesz wykazać za pomocą faktur. W szczególności przydatne będą dokumenty wystawiane przez dostawców mediów, jak np. prądu czy gazu. Oczywiście w tym przypadku ponoszone koszty możesz wykazać również przedstawiając potwierdzenia wpłat, zarówno w formie wydruku z rachunku bankowego jak również jako potwierdzenia wpłaty np. na poczcie. Przedstaw Sądowi umowę najmu lub kredytu hipotecznego – pozwoli to wykazać koszty mieszkania.

Szczególnie istotne jest udokumentowanie kosztów związanych z wydatkami „nadprogramowymi”. Dla przykładu – nie musisz zbierać faktury za każdy zakupiony posiłek, jednak w sytuacji, gdy Twoje dziecko ma alergie i koszty te są znacznie wyższe od standardowych kosztów utrzymania dziecka w takim wieku, dobrze jest to szczegółowo udokumentować. Zarówno zakup lekarstw, koszt prywatnych wizyt, jak również wydatki związane z dojazdami do specjalistów powinny zostać uwzględnione przez Sąd, jeśli tylko zgromadzimy na tę okoliczność stosowne dokumenty np. recepty, faktury imienne, dokumentację medyczną.

Na koszty utrzymania Twojego dziecka składają się również wydatki na jego hobby czy korepetycje. Warto byś przedstawił/a Sądowi zaświadczenie ze szkoły, gdzie dziecko odbywa zajęcia dodatkowe. Możesz w pozwie o alimenty wskazać również koszty związane z zakupem instrumentu muzycznego, czy stroju do jeździectwa.

Istotne dla wysokości alimentów są również możliwości zarobkowe – zarówno Twoje jak i drugiego rodzica. Dla Sądu ważne jest to jakie dochody można uzyskać przy określonym wykształceniu, zdrowiu, sytuacji na rynku, a nie tylko to jaki dochód faktycznie się uzyskuje. Przy ustaleniu możliwości zarobkowych pozwanego z pomocą może przyjść Urząd Skarbowy – możesz zawnioskować o to, by Sąd zwrócił się do Urzędu Skarbowego o przedstawienie dochodów uzyskiwanych w ostatnim okresie rozliczeniowym. Wniosek taki jest szczególnie uzasadniony w sytuacji, gdy dochodzisz alimentów od osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Ponadto na Twój wniosek Sąd zwróci się do pracodawcy pozwanego o przedstawienie informacji o uzyskiwanym wynagrodzeniu.

W sprawie o alimenty Sądy zazwyczaj dosyć szczegółowo przesłuchują strony. Warto przygotować się do rozprawy i zastanowić się, ile wydajesz na poszczególne potrzeby dziecka – np. ile miesięcznie wydajesz na zakup żywności, ile przeznaczasz na zakup odzieży, a ile na zorganizowanie wakacji czy ferii zimowych. Na Twój wniosek Sąd przesłucha także świadków, którzy mają wiedze o kosztach utrzymania dziecka lub możliwościach finansowych pozwanego.

Coraz częściej Sądy dopuszczają dowody z wydruków zrzutów ekranu (ang. print screen) np. z portali społecznościowych. Często pozwany chwali się w takich miejscach zmianą pracy, czy drogimi wakacjami. Podobnie sprawa wygląda z wydrukami maili czy SMS-ów. Pamiętaj, że nie musisz dowodzić każdej wydanej przez Ciebie złotówki. Szczególnie ważne jest to, byś wykazał/a koszty odbiegające od przeciętnych wydatków na dziecko w podobnym wieku.

utrudnianie kontaktów z dzieckiem

Gdy były partner utrudnia kontakty z dzieckiem

Czy wiesz, że 25 kwietnia obchodzimy dzień świadomości alienacji rodzicielskiej? Rodzic alienowany to osoba, która nie ma kontaktu ze swoim dzieckiem lub kontakt ten jest znacznie utrudniony. Dzień ten ma na celu przypomnienie dorosłym, że nie można izolować dziecka od jednego z rodziców, czy też wpływać na pogorszenie ich relacji.

Często w swojej praktyce spotykam się z sytuacją, gdy rodzic występując z wnioskiem o uregulowanie kontaktów z dzieckiem, skupia się jedynie na swoich pragnieniach. Nie zwraca przy tym uwagi na dobro dziecka, które potrzebuje zarówno mamy jak i taty. Zdarza się również, że rodzic nie chce, by dziecko spotykało się z mamą lub tatą. Wynika to z żalu związanego z rozstaniem. Rodzice traktują kontakty z dzieckiem jak kartę przetargową, zmuszają dzieci do opowiedzenia się za jednym z nich. Niejednokrotnie w takich sytuacjach dziecko jest uczone, że drugi opiekun jest gorszy, kontakty z nim są stratą czasu, powodują przykrość u rodzica, który sprawuje bieżącą opiekę.

Jakie kroki podejmować, gdy jesteś rodzicem alienowanym?

  1. Uregulowanie kontaktów – po pierwsze zakres kontaktów musi być ustalony odpowiednim orzeczeniem sądu (wyrok rozwodowy lub postanowienie ustalające kontakty z dzieckiem) lub ugodą między rodzicami dziecka.
  2. Egzekucja kontaktów – w sytuacji, gdy rodzic, który zajmuje się na co dzień dzieckiem nie dopuszcza do kontaktów, zachodzi konieczność egzekucji kontaktów.  Jest to procedura dwuetapowa – po pierwsze należy wystąpić do sądu o zagrożenie rodzicowi, który utrudnia kontakty karą finansową za każdy przypadek niedochowania przez niego kontaktów w sposób ustalony przez sąd. W drugim etapie dochodzi już do wymierzenia kary. W przypadku braku zapłaty zasądzonej kwoty sprawę należy skierować do komornika sądowego.
  3. Ograniczenie władzy rodzicielskiej – jeżeli opisane wyżej metody zawodzą, pomocny może okazać się wniosek o ograniczenie rodzicowi władzy rodzicielskiej. Uporczywe utrudnianie kontaktów między rodzicem a dzieckiem lub buntuje go przeciwko drugiemu rodzicowi jest traktowane jako nadużywanie władzy rodzicielskiej i może stanowić podstawę do jej ograniczenia.
  4. Sprawa karna – w skrajnych przypadkach należałoby się zastanowić, czy działania jednego z rodziców nie powinny być uznane za znęcanie się nad osobą najbliższą. Niestety osobiście nie spotkałam dotychczas się z wyrokami skazującymi w tego typu sprawach.
  5. Naruszenie dóbr osobistych – prawo do relacji rodzinnych jest dobrem osobistym i podlega ochronie. Na tej podstawie można dochodzić na przykład zobowiązania do zaniechania naruszeń, nakazania złożenia stosownego oświadczenia czy zadośćuczynienia.

W kolejnych wpisach szerzej omówię kwestie uregulowania kontaktów i ich egzekucji.

Witaj na moim blogu!

Jeśli zastanawiałeś/aś się kiedyś jak wygląda sprawa o rozwód, czym kieruje się sąd ustalając wysokość alimentów, czy co zawrzeć we wniosku o kontakty – dobrze trafiłeś/aś. Jestem radcą prawnym, prowadzę własną kancelarię w Krakowie. Na blogu chciałabym Ci pokazać najciekawsze aspekty prawa rodzinnego. Tematy jakie zamierzam poruszać wynikają głównie z mojej praktyki i doświadczenia. Będę odpowiadać na najczęstsze pytania klientów, przybliżać ciekawe problemy, czy też interesujące rozstrzygnięcia.

Mam nadzieje, że znajdziesz tutaj odpowiedzi na nurtujące Cię pytania. Chętnie dowiem się również jakie są Twoje doświadczenia czy wątpliwości, dlatego zachęcam do aktywności na blogu.

Cieszę się, że odwiedziłeś/aś moją stronę i zapraszam do dalszej lektury 🙂