Autor: Kamila Żurek

rozwod cywilny krakow

Rozdzielność majątkowa a rozwód

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Przed podjęciem decyzji o rozwodzie warto zastanowić się m.in. nad kwestią majątku, który gromadziliśmy od dnia zawarcia związku małżeńskiego. Co do zasady z chwilą wypowiedzenia tzw. przysięgi małżeńskiej powstaje wspólnota majątkowa. Oznacza to, że majątek, który zgromadziłeś ze swoim małżonkiem od tej chwili jest wspólny. Zdarza się jednak, że małżonkowie decydują się na odmienne uregulowanie spraw majątkowych i w tym celu zawierają przed notariuszem umowę majątkową małżeńską, najczęściej tzw. intercyzę. W przypadku zawarcia takiej umowy małżonkowie lub przyszli małżonkowie mogą postanowić, że majątek, który będą gromadzić nie będzie ich majątkiem wspólnym. 

Majątek małżonków w trakcie sprawy o rozwód

W przypadku rozwodu małżonków, którzy nie zawierali żadnych umów majątkowych, rozdzielność majątkowa powstanie z dniem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Należy pamiętać, że w takiej sytuacji wszystkie składniki majątkowe, które nabywamy w trakcie trwania postępowania rozwodowego mogą podlegać podziałowi w przyszłości. Z tego powodu zdarza się, że jeden z małżonków podejmuje wszystkie kroki, by opóźnić wydanie przez sąd wyroku rozwodowego.

Rozdzielność majątkowa ustanowiona przez sąd

Między innymi w takich sytuacjach warto rozważyć wszczęcie postępowania o ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd. Tego typu postępowania dotyczą najczęściej sytuacji, gdy małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia i podpisać tzw. intercyzy, a także gdy zachodzi konieczność orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną.


Podsumowanie 

Rozdzielność majątkowa może powstać w wyniku wspólnej decyzji małżonków – intercyza, wyroku sądu ustanawiającego rozdzielność majątkową, a także z dniem uprawomocnienia się wyroku w sprawie o rozwód. Warto skonsultować się z prawnikiem w celu ustalenia, jak rozwiązać tę kwestię w Twojej sprawie.

Rozwód a dobro dziecka

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Oprócz przesłanek pozytywnych, które muszą zaistnieć, by orzec rozwód, tj. nastąpienie zupełnego i trwałego rozkładu pożycia, sąd bada, czy nie zachodzą przesłanki negatywne. Jedną z nich jest dobro wspólnych małoletnich dzieci. Co to oznacza i czy posiadanie dzieci wyklucza możliwość rozwodu?

Przede wszystkim zaznaczyć należy, że art. 56 § 2 Kodeksu, wskazuje, że rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Dobro dziecka nie jest zdefiniowane, jednak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31 stycznia 2018 roku, sygn. akt IV CSK 442/17 wskazał, że obejmuje ono „całą sferę najważniejszych jego spraw osobistych takich jak rozwój fizyczny i duchowy, odpowiednie kształcenie i wychowanie oraz przygotowanie do dorosłego życia. Ma ono także wyraźny wymiar materialny, który polega na konieczności zapewnienia dziecku środków do życia i realizacji celów o charakterze osobistym, a w wypadku gdy ma ono swój majątek, także na dbałości o jego interes majątkowy”.

Regulacja ta ma ochronić dziecko przed skutkami rozwodu rodziców. W jego interesie jest, aby wychowywało się ono w pełnej rodzinie i nie było rozłączone z żadnym z rodziców. Jednakże dotyczy to rodziny, która faktycznie prawidłowo funkcjonuje. Sąd oceniając, czy zachodzi ta przesłanka, porównuje sytuację dziecka w razie utrzymania istniejącego stanu rzeczy, z przewidywaną sytuacją po ewentualnym rozwodzie. Sądy posiłkują się w tym zakresie m.in. opiniami wydawanymi przez opiniodawczy zespół sądowych specjalistów (OZSS).

Trzeba mieć na uwadze, że rozwód generalnie wpływa na dziecko, w tym na poczucie jego bezpieczeństwa i obraz rodziny. Czasami jednak rozwód może powodować wręcz pozytywne skutki dla rozwoju dziecka – np. gdy w rodzinie występuje alkoholizm czy przemoc jednego z rodziców. Nie można również mówić o zagrożeniu dobra dziecka, gdy wskutek awantur nie ma ono spokojnych warunków do rozwoju. W orzecznictwie sądów zwraca się uwagę na szczególną ochronę rodzin wielodzietnych i wpływu rozwodu na ich funkcjonowanie. Badając dobro dziecka należy również rozważyć jego wiek, dotychczasowy stosunek z rodzicami, a także stan zdrowia i stopień wrażliwości. Sądy rozpoznające sprawę powinny uzasadnić swój pogląd co do tego, jaki wpływ na sytuację wspólnych małoletnich dzieci stron wywiera rozstrzygnięcie w sprawie o rozwód zarówno wtedy, gdy rozwód orzekają, jak i wtedy, gdy żądanie rozwodu, z powodu jego sprzeczności z dobrem małoletnich dzieci, ulega oddaleniu.

Co to wszystko oznacza dla stron, które chcą się rozwieść, a mają wspólne małoletnie dzieci? Przede wszystkim trzeba przygotować odpowiednio siebie, a także (czy może przede wszystkim) dziecko. Warto zastanowić się jakie rozwiązania np. w zakresie kontaktów z dzieckiem wprowadzić, by zmniejszyć negatywny wpływ rozwodu na rozwój dziecka.

Zdarza się również, że strona celowo chce uniemożliwić małżonkowi uzyskanie rozwodu i w tym celu powołuje się na dobro małoletnich dzieci.  W takich przypadkach Sąd zobowiązany jest do szczegółowego zbadania sprawy pod względem dobra dzieci, a same twierdzenia w tym zakresie nie są wystarczające. W tego typu sprawach warto skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże Ci uporządkować wszystkie kwestie i odpowiednio przygotować się do postępowania.

Komu płacić alimenty, gdy dziecko uzyska pełnoletniość?

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Wiele osób błędnie uważa, że alimenty na dziecko należne są wyłącznie do osiągnięcia przez nie 18 lub 25 roku życia albo też, że zobowiązanie automatycznie wygasa po zakończeniu przez nie nauki. Generalnie można powiedzieć, że alimenty na dziecko należą się mu, dopóki nie jest w stanie się ono samodzielnie utrzymać. Co jednak w sytuacji, gdy rodzic chce płacić alimenty, ale nie wie na czyj rachunek bankowy ma je przelać?

Sądy najczęściej w wyroku zasądzającym alimenty (tj. w sprawie o rozwód lub alimenty) posługują się zdaniem: „zasądza od [pozwanej/pozwanego] na rzecz małoletniego alimenty w kwocie po [np.1000 zł] miesięcznie, płatne do rąk [przedstawicielki ustawowej/przedstawiciela ustawowego małoletniej – matki/ojca] do [np. 10] dnia każdego miesiąca, poczynając od [data] wraz z odsetkami ustawowymi na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat”. Czy 18 urodziny dziecka powodują, zmianę w tym zakresie?

Uzyskanie pełnoletniości przez dziecko powoduje, że ustaje nad nim władza rodzicielska. Oznacza to m.in., że dziecko nie potrzebuje już reprezentacji rodzica. W takiej sytuacji to właśnie dziecko powinno od tego momentu otrzymywać alimenty bezpośrednio od rodzica zobowiązanego do ich zapłaty. Nie ma tutaj konieczności zmiany wyroku w zakresie osoby, na rzecz której mają być płacone alimenty (tak Sąd Najwyższy w uchwale z 16 kwietnia 1977 roku, sygn. akt III CZP 14/77). Również w sytuacji, gdy osiemnastolatek nadal zamieszkuje np. z drugim rodzicem, alimenty należy płacić na konto dziecka, chyba że wskaże ono w sposób wyraźny inną osobę uprawnioną do odbierania w jego imieniu świadczenia.

Podsumowując, po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości alimenty należy przekazywać dziecku (np. na jego konto bankowe), chyba że uzgodnicie z dzieckiem inaczej.  Sytuacja ta nie wymaga zmiany wyroku zasądzającego alimenty.

Jak uzyskać prawomocny wyrok?

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Bardzo często wychodząc z sali rozpraw po ogłoszeniu wyroku np. w sprawie o rozwód słyszymy od naszych Klientów pytanie: kiedy Sąd przyśle mi wyrok do domu? Jest to szczególnie istotne m.in. dla osób, które po rozwodzie chciałyby powrócić do poprzedniego nazwiska. Sąd nie wysyła wyroku (a dokładniej odpisu wyroku) z adnotacją o prawomocności z automatu. Aby uzyskać taki dokument należy złożyć stosowny wniosek. Instrukcja krok po kroku znajduje się poniżej.

Po pierwsze wyrok musi być prawomocny. Oznacza to, że strona nie może już złożyć zwyczajnego środka zaskarżenia np. apelacji. W przypadku rozwodu – wyrok co do zasady uprawomocni się po 7 dniach od ogłoszenia go przez Sąd Okręgowy, chyba że któraś ze stron złoży wniosek o uzasadnienie wyroku. Może się zdarzyć tak, że małżonek, który na sali sądowej zgodził się na rozwód bez orzekania o winie, zmienił zdanie i w ciągu 7 dni złożył wniosek o uzasadnienie wyroku, aby później się od niego odwołać. Aby uzyskać informację czy wyrok jest prawomocny, można m.in. zadzwonić do Biura Obsługi Interesantów danego sądu i poprosić o taką informację.

Po drugie, wniosek należy opłacić. Jeżeli nie byłaś/eś zwolniony od kosztów sądowych w tym zakresie, nie możesz zapomnieć o dokonaniu opłaty. Obecnie od wniosku pobierana jest opłata w kwocie 20 zł (za każde rozpoczęte 10 stron odpisu orzeczenia). Kwotę tę można przelać na rachunek bankowy (znajdziesz go na stronie internetowej sądu) lub uiścić w kasie właściwego sądu. Dowód zapłaty powinien stanowić załącznik wniosku.

Po sporządzeniu wniosku możemy go nadać na poczcie lub złożyć na biurze podawczym danego sądu. W związku z koronawirusem wiele dzienników podawczych zmieniło formę funkcjonowania i złożenie pisma następuje np. poprzez wrzucenie dokumentów do specjalnej urny.

Poniżej znajduje się darmowy wzór wniosku o odpis wyroku z klauzulą prawomocności do pobrania.

Wzór wniosku o klauzulę prawomocnościPobierz

Szczepienie dziecka przeciwko Covid – 19 a brak zgody jednego z rodziców

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

W ostatnim okresie niezwykle zapalną sprawą w wielu rodzinach stała się kwestia szczepień przeciwko koronawirusowi. Co zrobić, gdy rodzice dziecka mają różne stanowisko w tym zakresie? Czy prawo rodzinne reguluje również tego typu sprawy?

Gdy władza rodzicielska nad dzieckiem przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich może podejmować decyzje w zakresie zwykłych spraw życia codziennego. W sprawach istotnych dla dziecka (np. zmiana szkoły) rodzice powinni podejmować wspólne decyzje. Zdarzają się sytuację, gdy rodzice nie mogą się dogadać w pewnych kwestiach i zachodzi konieczność rozstrzygnięcia sporu przez Sąd. Zainicjowanie takiego postępowania odbywa się poprzez złożenie wniosku w oparciu o art. 97 § 2 k.r.o. o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania małoletniego.

Z tematem szczepień przeciwko koronawirusowi zmierzył się Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu rozstrzygając w dniu 2 listopada 2021 roku sprawę 13 – letniego chłopca. Z doniesień prasowych (aktualnie zarówno orzeczenie, jak i uzasadnienie nie zostało jeszcze opublikowane) wiemy, że dziecko wraz ze swoim ojcem udało się do punktu szczepień i po zakwalifikowaniu go przez lekarza, przyjęło pierwszą dawkę szczepienia. Matka, która nie miała wiedzy na ten temat, kategorycznie sprzeciwiła się przyjęciu przez małoletniego drugiej dawki, co znalazło swój finał w sądzie.

Z doniesień medialnych wiemy, że sąd po przesłuchaniu rodziców oraz wysłuchaniu małoletniego, przyznał rację matce małoletniego i odmówił wyrażenia zgody na zaszczepienie dziecka przeciwko Covid – 19. W ustnych motywach rozstrzygnięcia sąd miał wskazać, że dziecko nie jest przekonane czy chce przyjąć kolejną dawkę, a jego opinia jest w tej sprawie ważna dla sądu, a dodatkowo szczepienie to nie jest w Polsce obowiązkowe.

Wydaje się, że jest to pierwsze tego typu rozstrzygnięcie w Polsce w związku ze szczepieniami przeciwko koronawirusowi. Zaznaczyć jednak należy, że jest ono nieprawomocne i może zostać zmienione przez sąd drugiej instancji.