rozwód kraków adwokat

Skutki orzeczenia rozwodu

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Chcesz się rozwieść, ale co dalej? Czy wiesz jakie skutki niesie za sobą prawomocny wyrok rozwodowy i co zmieni się po rozwodzie? W tym artykule wskażę największe zmiany z jakimi musisz się liczyć decydując się na złożenie pozwu.

  1. rozwiązanie węzła małżeńskiego, czyli ustanie związku małżeńskiego – po uprawomocnieniu się wyroku możesz ponownie wstąpić w związek małżeński;

  2. alimenty na dzieci – w wyroku rozwodowym Sąd orzeka w jakiej wysokości każdy z rodziców zobowiązany jest do pokrywania kosztów związanych z utrzymaniem małoletnich dzieci;

  3. władza rodzicielska – Sąd orzeka także o sposobie sprawowania władzy rodzicielskiej nad dziećmi. W zakresie władzy rodzicielskiej mieszczą się m.in. decyzje o wyborze szkoły czy leczenia, a także o wyjazdach zagranicznych, wyrobieniu paszportu, czy uczestniczeniu przez dziecko w praktykach religijnych;

  4. kontakty z dziećmi – to kolejny punkt wyroku w sprawie o rozwód. Sąd rozstrzyga czy i w jaki sposób mają one przebiegać. Warto zwrócić uwagę, że kontakty to nie tylko prawo, ale również obowiązek rodzica;

  5. wspólne mieszkanie małżonków po rozwodzie – jeżeli małżonkowie w chwili wydawania wyroku nadal zajmują wspólne mieszkanie, to Sąd orzeka o sposobie korzystania z tego mieszkania po rozwodzie. Orzeczenie to ma charakter tymczasowy. Dodatkowo w określonych przypadkach Sąd może zaniechać orzekania w tym zakresie;

  6. rozdzielność majątkowa – w przypadku, gdy strony pozostawały w małżeńskiej wspólnocie majątkowej, z chwilą uprawomocnienia się wyroku stan ten przestaje obowiązywać;

  7. podział majątku – można go dokonać w pewnych sytuacjach w ramach postępowania rozwodowego. Jeżeli w Twoim przypadku nie ma takiej możliwości, to możesz przeprowadzić podział majątku po uzyskaniu rozwodu;

  8. alimenty między małżonkami – jest to możliwe w dwóch przypadkach, tj. po pierwsze, gdy rozwód pociąga za sobą dla małżonka niewinnego istotne pogorszenie sytuacji majątkowej. W takiej sytuacji małżonek wyłącznie winny może zostać zobowiązany do przyczyniania się do usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego. Druga sytuacja dotyczy małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego (czyli: rozwód bez orzekania o winie lub rozwód z winy obu stron). W takim przypadku alimentów może żądać ten z małżonków, który znajduje się w niedostatku;

  9. brak domniemania pochodzenia dziecka – jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem 300 dni od jego ustania domniemywa się, że ojcem dziecka jest były małżonek matki. Kolejnym skutkiem rozwodu, a w zasadzie upływu 300 dni od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego jest więc brak tego domniemania;  

  10. ustanie dziedziczenia – z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego małżonkowie nie dziedziczą po sobie na podstawie ustawy, tj. byli małżonkowie są według prawa spadkowego obcymi ludźmi. Nie oznacza to jednak, że ewentualny testament przestaje obowiązywać;

  11. możliwość zmiany nazwiska – w ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia się wyroku małżonek, który w skutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko może powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.

koronawirus a obniżenie alimentów

Alimenty a spadek dochodów ze względu na pandemię koronawirusa

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Czy z powodu koronawirusa alimenty na dziecko zostaną automatycznie zmniejszone? W tym momencie można jednoznacznie odpowiedzieć, że nie. Należy pamiętać, że w kwestii alimentów nic nie dzieje się z automatu. Na ten moment żadnych zmian w tym zakresie nie wprowadza również tzw. tarcza antykryzysowa.

Co więc zrobić w sytuacji, gdy w wyniku kryzysu wywołanego koronawirusem Twoja sytuacja finansowa uległa pogorszeniu? Jeżeli na podstawie wyroku lub ugody sądowej jesteś zobowiązany do płacenia określonej kwoty tytułem alimentów, to niestety brak zapłaty spowoduje powstanie zadłużenia i może prowadzić do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Rozwiązaniem w Twojej sytuacji być może będzie złożenie pozwu o obniżenie alimentów w oparciu o treść art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wraz z wnioskiem o zabezpieczenie na czas trwania postępowania sądowego. Pismo to należy dobrze uzasadnić i powołać określone dowody, które pozwolą zwiększyć szanse na wygraną. Przede wszystkim istotne jest, by wykazać zmianę stosunków, w tym utratę pracy, zmniejszenie wymiaru czasu pracy, czy obniżenie wynagrodzenia.

Warto zwrócić uwagę na to, że oprócz spadku dochodów, być może zmniejszyły się również koszty utrzymania małoletniego. Jako przykład można wskazać wydatki związane z opłatami za przedszkole, zajęcia dodatkowe, czy z rozrywką. Jeżeli taka sytuacja ma miejsce w Twoim przypadku, warto by informacja taka znalazła się w Twoim wniosku.

Niestety w aktualnej sytuacji, sprawy alimentacyjne nie zostały uznane za sprawy pilne, a zatem sąd nie wyznaczy rozprawy, by rozpoznać Twój pozew. Na problem ten zwrócił uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich, z którego stanowiskiem można się zapoznać tutaj. Najważniejsze w tej sytuacji wydaje się więc prawidłowe złożenie wniosku o zabezpieczenie roszczenia poprzez obniżenie alimentów na czas trwania postępowania. Postanowienie o zabezpieczeniu alimentów wydawane jest na podstawie art. 755 Kodeksu postępowania cywilnego.

W przypadku alimentów nie ma generalnych wytycznych, a każda sprawa jest indywidualnie rozpoznawana. Oczywiście, jeżeli widzisz możliwość porozumienia się z rodzicem, który na co dzień sprawuje opiekę nad dzieckiem, to jest to niewątpliwie najlepsze rozwiązanie. Mając na względzie aktualną sytuację i ograniczenia związane z przemieszczeniem się proponuję, aby ugoda taka zawarta zatwierdzona przez strony przynajmniej w formie e-maila.

kontakty ograniczenia widzenia z dzieckiem

Kontakty z dzieckiem w czasie pandemii koronawirusa

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

W czasie, gdy ze względu na panującą na świecie pandemię wprowadzane są kolejne ograniczenia, a okresy tych zakazów wydłużają  się, pojawia się pytanie „jak zorganizować kontakty z dzieckiem?”.

Przede wszystkim w postanowieniu sądu, które dotyczy Twojej sprawy, najprawdopodobniej próżno szukać regulacji dotyczących okresu epidemii. Bezcelowe w tym zakresie jest również poszukiwanie tego typu zapisów w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Co więc zrobić, gdy w najbliższym czasie przypada nam kontakt z dzieckiem, orzeczony przez sąd? Odpowiedź nie jest jednoznaczna.

Gdy rodzice stosują się do zaleceń WHO, a dziecko nie ma szczególnych ograniczeń ze względu na stan zdrowia, to moim zdaniem nie ma powodów do rezygnowania z planowanego spotkania. Bezpodstawna odmowa realizowania kontaktów przez rodzica, który na co dzień opiekuje się dzieckiem może w przyszłości narazić go na kolejne postępowania sądowe. W przypadku, gdy jednak zalecenia te nie są respektowane lub praca rodzica uprawnionego do kontaktu wiąże się ze stycznością z osobami zarażonymi, warto zastanowić się, czy nie lepszym rozwiązaniem byłoby skorzystanie z narzędzi typu Skype, Messenger czy WhatsApp lub z telefonu. Telefon lub internet jest także jedynym wyjściem w przypadku, gdy rodzic lub dziecko przebywa na kwarantannie. 

W pewnych przypadkach spotkania te będą wymagały zmian. Jako przykład można podać sytuację, gdy w postanowieniu wskazano, że kontakty mają odbywać się w określonym miejscu publicznym np. plac zabaw. Najlepszym wyjściem jest porozumienie się między rodzicami i ustalenie innego miejsca spotkań, np. w spacer czy mieszkanie rodzica, który na co dzień sprawuje opiekę. Pamiętaj, że w tego typu sprawach najważniejsze jest dobro dziecka.

Brak porozumienia między rodzicami i przedłużający się okres pandemii mogą spowodować znaczny wzrost wniosków o zmianę postanowienia o kontaktach z dzieckiem wraz z wnioskiem o udzielenie stosownego zabezpieczenia. Mając jednak na względzie aktualne ograniczenia w funkcjonowaniu sądów oraz generalne przeciążenie większości sądów niestety na stosowne postanowienie prawdopodobnie będziemy musieli poczekać, a sam wniosek może się zdezaktualizować. Brak realizacji kontaktów najprawdopodobniej wpłynie również na zwiększenie ilości wniosków o egzekucję kontaktów.

Aktualna sytuacja jest dosyć dynamiczna i niezwykle interesująca również pod względem prawnym. Jestem bardzo ciekawa, czy panująca pandemia wpłynie na orzecznictwo sądów rodzinnych, a jeśli tak, to w jaki sposób.

AKTUALIZACJA

W dniu 3 kwietnia 2020 roku na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości pojawiły się nowe informacje na temat realizowania kontaktów w związku z koronawirusem. Choć opracowanie to, moim zdaniem nie odpowiada na wszystkie pytania i budzi pewne zastrzeżenia, to jednak jest to znak, że rządzący również dostrzegają ten problem. Ze stanowiskiem można się zapoznać tutaj.


tani rozwód

Ile kosztuje rozwód?

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Jednym z pierwszych pytań jakie nasuwają się przy podejmowaniu decyzji o rozwodzie jest „ile to będzie kosztować?”. Oczywiście nie sposób oszacować strat emocjonalnych związanych z negatywnymi przeżyciami w trakcie postępowania sądowego, jak również ze straconym czasem, dlatego w tym artykule podniosę wyłącznie kwestie finansowe.

W pierwszej kolejności musisz mieć na uwadze opłatę sądową. Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, od pozwu w sprawie o rozwód pobiera się opłatę w wysokości 600 zł. Kwotę tę zobowiązana jest wpłacić strona, która decyduje się na złożenie pozwu, czyli powód. W przypadku, gdy strony zdecydują się na rozwód bez orzekania o winie, Sąd po uprawomocnieniu się wyroku zwróci połowę uiszczonej opłaty, tj. 300 zł (art. 79 ust. 3 lit. b).

Jeżeli zdecydujesz się na pomoc radcy prawnego czy adwokata, musisz wziąć również pod uwagę jego wynagrodzenie. Koszty te są ustalane indywidualnie, jednak wpływają na nie m.in. takie okoliczności jak stopień skonfliktowania stron, to czy małżonkowie mają wspólne dzieci, itd. Pełnomocnik w sprawie o rozwód, choć nie jest wymagany, zapewni Ci fachową pomoc, jak również udzieli odpowiedzi na wszystkie pytania. Dodatkowo zazwyczaj wsparcie pełnomocnika przekłada się również na ograniczenie stresu w tych trudnych chwilach.

Musisz wiedzieć, że w wyroku rozwodowym Sąd rozliczy koszty postępowania. Zasadą jest, że strona przegrywająca (tj. zazwyczaj strona uznana za wyłącznie winną w rozpadzie pożycia) zobowiązana jest zwrócić stronie wygrywającej koszty postępowania. W zakres tych kosztów wchodzi opłata od pozwu i ewentualne wynagrodzenie dla pełnomocnika małżonka niewinnego (jednakże wyłącznie wynikające z odpowiednich rozporządzeń – aktualnie 720 zł, przy czym kwota ta może zostać powiększona maksymalnie do sześciokrotności stawki – sprawy wymagające znacznego nakładu pracy, czy szczególnie zawiłe).

W sprawach, w których strony zgodnie wnosiły o rozwód bez orzekania o winie i korzystały z fachowej pomocy, Sąd zazwyczaj znosi koszty zastępstwa procesowego. Oznacza to, że w takim przypadku każdy płaci za swojego pełnomocnika (zgodnie z indywidualnymi ustaleniami). Podobna sytuacja zachodzi, gdy sąd orzeka rozwód z winy obojga. Dodatkowo przy zgodnym wniosku o nieorzekaniu o winie, rozliczana jest między stronami również kwota 300 zł.

W sprawach o rozwód możesz również starać się o zwolnienie od kosztów postępowania, jak również o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Pomoc ta jest adresowana do osób, których sytuacja materialna jest trudna – tzn. nie są w stanie ponieść tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, a dodatkowo udział profesjonalnego pełnomocnika jest potrzebny. Do wniosku należy dołączyć wypełnione oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (dostępny tutaj).

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego

rozliczenia konkubentów

Rozliczenia finansowe byłych partnerów

Zamieszczono | przez Kamila Żurek

Chociaż polskie prawo nie reguluje w sposób szczególny kwestii rozliczeń między konkubentami, to spory w tym zakresie coraz częściej rozstrzygane są przez sądy. W dniu 19 grudnia 2019 roku Sąd Najwyższy (IV CSK 496/18) ponownie zajął się tą kwestią rozpoznając kilkuletni spór byłych partnerów w zakresie wzajemnych rozliczeń.

Były partner domagał się zapłaty kwoty 138 tys. zł, które jak twierdził stanowiły pożyczkę. Pozwana twierdziła jednak, że strony były narzeczonymi i w związku z tym obdarowywały się nawzajem, a dodatkowo partner wspierał materialnie jej córkę. Ostatecznie powód zażądał kwoty 127.921,60 zł, a Sąd Okręgowy w Bydgoszczy przyznał mu rację i zasądził całą dochodzoną kwotę. Sąd wskazał m.in., że z korespondencji między byłymi partnerami wynikało, że środki te stanowiły pożyczkę, a nie darowiznę. Kobieta nie zgodziła się z wyrokiem, a Sąd Apelacyjny w Gdańsku zmienił wyrok w części, uznając, że mężczyzna nie udowodnił udzielenia pożyczki w pełnej kwocie. Mężczyzna nadal upierał się przy swoim stanowisku. Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w części oddalającej powództwo i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Jak pokazuje powyższy przykład rozliczenia między byłymi partnerami bywają trudne i długotrwałe. Powyższy wyrok nie jest wyjątkiem, ponieważ finansami byłych partnerów przyjrzał się również Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. akt V ACa 442/17). W wyroku Sąd przyjął, że do rozliczeń majątkowych konkubentów zastosowanie mają przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, a zatem bezpodstawnie wzbogacony może domagać się wydania korzyści w naturze. Zwrotu jej wartości może dochodzić tylko wówczas, gdy wydanie korzyści w naturze nie jest możliwe. Ani uprawniony nie może skutecznie żądać, ani zobowiązany – zwolnić się z obowiązku zwrotu korzyści przez zapłatę równoważnej kwoty pieniężnej.

Jeżeli pozostajesz w nieformalnym związku i wspólnie z partnerem planujecie decyzje finansowe, które mają wpływ na Wasze majątki, to pamiętaj, żeby odpowiednio się zabezpieczyć. W szczególności warto dokumentować poszczególne decyzje. Warto jasno określić w szczególności czy mamy do czynienia z darowizną czy z pożyczką.